retreats


Krishnamurti Retreats Worldwide weergeven op een grotere kaart

dinsdag 12 juni 2007

Observeren, waarnemen, kijken, luisteren, voelen, smaken, ruiken...

Met onze zintuigen leren we over onze omgeving, maken we contact met de wereld.
Er is echter een verschil tussen kijken en zien, luisteren en horen, observeren en waarnemen.

Onze ogen kunnen niet functioneren zonder de visuele cortex, dat deel van de hersenen dat de prikkels ontvangt door onze ogen. Kijken omvat o.a. het herkennen van vormen, kleuren, etc. Onze visuele cortex interpreteert de omgeving dus al voor een groot deel door te herkennen.

Een van de eerste dingen dat een kindje leert herkennen is de vorm van een gezicht, het gezicht en de stem van zijn ouders.

Kunnen we kijken zonder te interpreteren? Heel neutraal kijken zonder onze herinneringen?

Volgens mij is dit vrijwel onmogelijk. Wat we zien is op basis van herinnering, we herkennen vormen, dingen, mensen en dieren omdat we ze al eens eerder hebben gezien.

Wat we zien, bestaat voor 90% uit het gekende.

Als er prikkels worden aangeboden aan de hersenen, ruw materiaal dat niet wordt herkend, maken we er vaak iets van wat wel gekend is.

Kunnen we zo dicht bij de (veranderende) werkelijkheid blijven, dat we zo min mogelijk vervormen en interpreteren?

Bij het kijken en luisteren komen oude herinneringen en asssociaties in het bewustzijn. Je hiervan bewust zijn, maakt dat ze je perceptie van wat nu wordt geobserveerd minder gaan beïnvloeden.

Er zijn een aantal mechanismen die onze waarneming beinvloeden.
Afhankelijk van de situatie waarin je je bevindt, zul je al dan niet bedacht zijn op gevaar. De primaire reflex van veiligheid zoeken,, angst bij gevaar, en de vecht- of vluchtreactie die daaruit volgen, bepalen ons voor een deel. In een natuurlijke omgeving had dit een functie. Je bewust zijn van gevaar in onze omgeving heeft nog steeds een functie.

Er is echter een verschil tussen een puur 'fysieke' bedreiging en een 'psychologische' bedreiging.
Als er een auto aankomt die je dreigt aan te rijden, stap je best even opzij. Als je op reis bent in India, drink je als Westerling best water uit de supermarkt. Je let er best op dat de fles niet hervuld is...

Een psychologische bedreiging is van een andere orde.

3 opmerkingen:

Anoniem zei

%Joost zei% Kunnen we kijken zonder te interpreteren? Heel neutraal kijken zonder onze herinneringen?

Volgens mij is dit vrijwel onmogelijk. Wat we zien is op basis van herinnering, we herkennen vormen, dingen, mensen en dieren omdat we ze al eens eerder hebben gezien.%%

Is het mogelijk het proces waar te nemen dat plaatsgrijpt juist vòòr de "herkenning"? Volgens mij wel, doch in mijn perceptie hiervan is de wereld in deze fase net ietsje "heimlicher" als de alledaagse waarneming van de werkelijkheid; en bij eerste beschouwing misschien "beangstigend", doch bij geconcentreerde volhouding van deze aandacht "allesoverheersend en zaligmakend"...

Wat gebeurt er precies wanneer je aan 2 meter per seconde tegen de grond gaat (aikido;-)? Kun je je aandacht op iets "herkenbaars" vestigen tijdens deze "vlucht"? Beangstigend of ...?

Groetjes,

O2

Unknown zei

Bedankt voor uw reactie O2

Het proces waarnemen vooraleer 'herkenning' gebeurt.Een goede vraag.
Ik had het eigenlijk over het fysieke proces van kijken. Ik leef niet in een wereld van ongedefinieerde vormen en kleuren.

Ik beweeg me doorgaans in een 'bekende' omgeving, waarvan ik weet waar wat zich gevindt. Het gebeurt dus niet zo vaak dat er zich iets voordoet, waarbij niet onmiddellijk 'herkenning' is.
Vorige week zag ik in de verte een persoon, een gestalte die me aankeek en bleef aankijken. Pas toen ik dichterbij kwam herkende ik hem. Door de context (mijn collega was reeds naar huis, maar bleek nu terug te komen)en de afstand, trad maar heel traag herkenning op. Op dat ogenblik was het mogelijk alle doorlopen stapjes mooi te bekijken. Mijn herinnering daarvan is echter niet accuraat genoeg om daarop in te gaan.

Is er voor jou een onderscheid tussen het waarnemen van de wereld en het waarnemen van de werkelijkheid? Ik meen te verstaan dat je de diepere werkelijkheid bedoelt van de dingen, niet hun oppervakkige verschijningsvorm. Onthult die diepere werkelijkheid zich pas bij 'geconcentreerde volhouding'?

Tijdens de vlucht voor het neerkomen (in aikido) komen relevante prikkels heel goed door:
de mate waarin er kracht op het gewricht dat in klem zit wordt uitgeoefend en de richting van die kracht. Het moment waarop je contact met de grond verliest en welke oriëntatie de grond op dat moment ten opzichte van je lichaam heeft. De visuele input van waar je je ongeveer bevindt in die vlucht. Maar zelfs met gesloten ogen weet het lichaam wanneer impact volgt met de grond. Het lichaam heeft geleerd hoe neer te komen en zich te beschermen. Daar komt geen denken aan te pas. Hoogstens een soort bewust bijstellen van het geleerde.

Anoniem zei

In de bekende wereld gebeuren meestal slechts bekende zaken.
In de ongekende gebeuren ongekende, telkens weer verrassende, en soms ver-assende.
Van zodra wij ver-ast staan er dingen te gebeuren als nooit tevoor.

Je hebt het vallen (binnen aikido) vrij uitbundig beschreven, ik zou het niet beter kunnen;-)... Maar wat gebeurt er precies tussen elk woord waarmee je de val poogde te beschrijven? Tussen elke gedachte die je tijdens het vallen had? Wat gebeurt er precies in deze lege ruimte?

Hoe sterk kun je tijdsbeleving opdelen? Tussen elk bewust moment en het daaropvolgende past wel een ander... En wat was dat moment waard op het moment dat het er was... Is er nog zoiets als een tijdsbeleving tussen momenten door? Tussen momenten door bestaat volgens mij een mogelijkheid in aanraking te komen met een continuum, een permanentie, een ongedefinieerd vloeien, van een werkelijkheid die aan ons alledaags bewustzijn ontsnapt... De "raakvlakken" met dit vloeien koesteren, omarmen... totdat het vloeien overgaat in ons?